«АЛМАЛЫ» – АЛМАЛЫ БАҚ»
Ауданымыздың көптеген көнекөз қариялары «Алмалы» совхозы, ал бүгінде Қарасай ауылдық округінің Қарасай батыр ауылы, алма бақтарымен, тамаша жемістерімен және жидектерімен танылғанын жақсы біледі. Ауданымыздың биылғы мерейтойлы жылында Қордай аупарткомының төрағасы болған Берден Байқошқаровтың «Сегодня и завтра Курдая» атты кітабындағы (1979 жыл) «Алмалы – яблоневый сад» атты материалын назарларыңызға ұсынамыз.
Шу өзені тау шатқалынан шығып, алқапқа құятын жерде бірегей бау-бақша совхоздарының бірі «Алмалы» орналасқан. Мұнда екі мың екі жүз метр биіктен үш жағынан тау қоршаған ғажап бір орынды табиғаттың өзі бөліп беріп қойған тәрізді. Анар жемістері мен жидектерін өсіру үшін қолайлы орын табу қиын. Совхоз құрылған жиырма екі жыл ішінде көктемгі аяздан жеміс плантацияларының егіні өліп қалу фактілері болған жоқ. Негiзiнен «Алмалы» кеңшары құрылған «Колос» колхозында он алты гектар ғана жемiс бақшалары бар болатын, ол да суармалы судың жоқтығынан жұмсалған еңбек ақталмады. Өндірістік бақтың төселуі 1957 жылы басталды. Сегізінші бесжылдықтың аяғында 1515 гектар жерді алып жатыр. Қазір жеміс екпелері 1884 га, жидек екпелері 50 га, орман белдеулері 191 га. Бұл кеңшардағы барлық суармалы жерлердің барлығы жетпіс пайыздан астамы. Қалған аумақта мал азықтық және дәнді дақылдар егіледі. Қолжетімді тау беткейлері – он сегіз мың гектардан астам жер жайылымға пайдаланылады. Бау-бақша қалдықтары да жем ретінде пайдаланылады — шарап пен жеміс шырындары өңделген жемістердің жалпы көлемінің шамамен қырық пайызын құрайтын алма бағы тағы бар. Шаруа қожалықтары жылына орта есеппен мал рационына осы дәрумендік қоспаларды екі мың тоннаға жуық алады.
Бақша үлкен және, ең бастысы, бір үздіксіз массивте орналасқан. Оның ұзындығы он үш, ені үш, ал периметрі отыз шақырымнан асады. Бақшаның бүкіл аумағы алты бөлікке бөлінген, ал олар он гектардың төрттен бір бөлігіне бөлінген. Бақшада жүз тоқсан бөлік бар. Осылайша нақты бөлінбесе, әрбір бригаданың учаскелерін нақты белгілеп, өндірістік бөлімшелердің жұмысын бақылауды ұйымдастыруды айтпағанда, бұл жеміс «орманын» шарлау қиын болар еді.