Фото: Орталық коммуникациялар қызметі

“Еліміздің еңбек кодексінде 8 сағаттық жұмыс тәртібі қарастырылған. Бірақ, әдетте, бізде жұмыс берушілер қызметкерге өз міндетіне жатпайтын жұмыстарды жүктейді, жұмыс уақытынан тыс та мазалайды, тіпті оны орындамаса жұмыстан шығарамын деп қорқытатындар да бар. Мемлекет басшысы да 8 сағаттан артық жұмыс істеген мемлекеттік қызметкерлерге қосымша ақы төленетінін айтқан еді. Ал мемлекеттік секторда жұмыс істемейтін қызметкерлерге ақы төлене ме? Жалпы өз міндетінен тыс жүктеме алған қызметкерлер қайда арыздана алады? Мұндай жұмыс берушілерге қандай шара қолданылады?”, – деп сұрады Stan.kz тілшісі.

Сұраққа Халықты жұмыспен қамту департаментінің директоры Ниязов Асқар Нұрланұлы жауап берді.

“Дұрыс айтасыз, еңбек кодексінің талаптарына сәйкес аптасына 40, күніне 8 сағаттан аспайтын жұмыс уақыты белгіленген.

Мемлекеттік қызметкерлер айына 12 сағаттан аспайтын, күніне 2 сағаттан аспайтын үстеме жұмыс істеуге заң бойынша құқылы. Әрине, оның бәріне қосымша ақы төленуі қажет. Еңбек кодексінің талаптары мемлекеттік қызмет істейтін ғана емес, барлық азаматқа бірдей қолданылуы тиіс. Жұмысшыны жұмыстан тыс уақытта мазаласа немесе жұмыс істеуді талап етсе, үстеме жалақы қосылады. Оның бәрі еңбек кодексінде бекітілген”, – деп түсіндірді спикер.

Ол белгілі бір себептермен үстеме ақысы төленбей жатса әр өңірде еңбек инспекциясы қызмет атқаратынын, сол жерге өтініш жазсаңыздар, азаматтардың құқығын заң жүзінде қорғауға көмектесетінін айтты.

Тілші “қосымша жұмысқа сағатына осынша төленуі керек деген норма бар ма?” деп нақтылап сұрады.

Спикер мұндай норма заң жүзінде бекітілмейтінін атап өтті.

“Себебі қосымша жұмыс істеген сағатына үстеме ақы жалақы мөлшеріне сай бекітіледі. Мәселен, жалақысы 200 мың теңге болса, оны айына 20 күнге бөліп, оның ішінде сағатқа шаққанда қанша болады, соны тағайындайды. Жұмыс тәртібіне сай өзгеріп отырады.

Еңбек кодексіне сәйкес, қызметкер күніне 12 сағаттан артық жұмыс істемеуі керек. Одан артық жұмыс істеуге мәжбүрлеген немесе осыған алып келген жағдайлар болса бізде еңбек инспекциясы кодекс талаптарына сай санкция пайдаланады. Яғни оған айыппұл салады және артық жұмыс істеген сағаттарының ақысын төлеп беруге міндеттейді”, – деп түйіндеді сөзін Халықты жұмыспен қамту департаментінің директоры.

Айта кетейік, бұған дейін Z ұрпақ желіде 8 сағаттық жұмыс күніне шағымданған еді. Олардың айтуынша, жұмыстан басқа нәрсемен айналысуға уақыт болмағандықтан бұл күйзеліске түсіреді.

https://stan.kz/segiz-sagattan-artik-zhymis-istegen-kizmetkerler-kosims-397066/