Балалардың өмірі мен денсаулығын сақтау үшін күнтізбеге сәйкес вакцинация туралы ұмытпау және оларды жұқпалы ауруларға, атап айтқанда көкжөтелге қарсы уақтылы егу өте маңызды.
Көкжөтел – Бордотелла пертуссис бактериялары тудыратын тыныс алу жолдарының жұқпалы ауруы. Вакцинацияны кеңінен қолдануға қарамастан, көкжөтелмен ауыру деңгейі әлемде жоғары. Көкжөтел спазм тәрізді жөтелмен, интоксикациямен және тыныс алу жолдарының басым зақымдалуымен сипатталады.
Инфекция көзі – науқас адам немесе көкжөтел қоздырғышының тасымалдаушысы. Негізгі эпидемиологиялық қауіп – бұл көкжөтелмен ауыратын адамдар, олардың қоздырғышы инкубациялық кезеңнің соңғы күндерінен басталып, алғашқы клиникалық көріністерден бастап катаральды кезеңде, сондай-ақ спазмодикалық жөтелдің бірінші аптасында максимумға жетеді. Кішкентай балалар үшін аурудың көзі көбінесе ересектер немесе үлкен балалар болып табылады.
Инфекция механизмі – ауа тамшылары. Инфекцияға бейімділік жоғары. Жаңа туылған нәрестелер ерекше қауіп тобына жатады.
Классикалық көкжөтелдің негізгі белгісі – спазм тәрізді жөтелдің қайталанатын шабуылдары. Әдетте, науқастың жалпы жағдайы қанағаттанарлық, мұрыннан су ағу және дене температурасының шамалы көтерілуі аясында құрғақ жөтел пайда болады. Екі апта ішінде ол біртіндеп күшейе түседі. Қайталанатын жөтелдің алғашқы шабуылы – бұл көкжөтелдің екі аптадан бір айға дейінгі спазм тәрізді кезеңге өту сигналы.
Көкжөтелдің асқынуы көбінесе 1 жасқа дейінгі балаларда байқалады, шала туылған нәрестелерде ауыр курс қаупі жоғары. Көбінесе көкжөтел қайталама бактериялық инфекцияның дамуына байланысты асқынуларды тудырады.
Бактериялық пневмония – көкжөтелдің ең көп таралған асқынуы. Бронхит, плеврит, эмфизема, өкпенің құлауы, гипоксия. Жас балаларда көкжөтел бронхоэктаздың дамуына ықпал етуі мүмкін. Басқа асқынулар да болуы мүмкін: синусит, отит, дегидратация, құрысулар, дамудың артта қалуы.
Ересектердегі көкжөтел өте қиын және құрысулар мен энцефалопатия сияқты ауыр асқынуларды тудыруы мүмкін. 30 жастан асқан науқастарда 10% жағдайда пневмония пайда болады.
Бүгінгі таңда белсенді профилактиканың жалғыз шарасы – вакцинация. Балаларға екпелер 2 айлық жастан бастап препаратты 1 ай аралықпен үш рет енгізу арқылы жүргізіледі. 18 айлық және 6 жасында екі реттік ревакцинация жүргізіледі.
Есіңізде болсын, вакцинацияланбаған балалар, статистикаға сәйкес, вакцинацияланғандарға қарағанда әлдеқайда жиі және ауыр болады. Вакцинация көкжөтелді жұқтыру қаупін минимумға дейін азайтады, тіпті егер бала ауырып қалса да, ауру асқынусыз әлдеқайда жеңіл болады.
Уақтылы вакцинация арқылы балаларыңызды көкжөтел инфекциясынан қорғаңыз!
Алибаева Салтанат Қордабайқызы – Жамбыл облысының санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаментінің басшы орынбасары.
фото ашық дереккөзден алынды.